Enostoza zwana jest także młodzieńczym zapaleniem kości lub panosteitis. To jednostka dość prosta w leczeniu, ale szalenie kłopotliwa z innych względów. Łatwo ją stwierdzić u psa znajdując objawy bólu przy omacywaniu kości długich i charakterystyczne zmiany na zdjęciu RTG. Bywa jednak, że nie zawsze jest prawdziwą przyczną problemów tego pacjenta, często potrafi zamaskować inne choroby powodując opóźnienie w podjęciu ich leczenia.
Jest to choroba młodych psów dużych ras. Jej istotą jest nadmierna aktywność osteoblastów (czyli komórek kościotwórczych) powodująca powstawanie wewnątrz jam szpikowych kości długich nowej kości o różnym stopniu dojrzałości. Jako przyczyny enostozy wymienia się zaburzenia metaboliczne, endokrynologiczne, alergiczne, autoimmunologiczne, pasożytnicze, genetyczne. Obecnie za najlepiej uzasadnione uważa się przyczyny metaboliczne i genetyczne. Nadmiar wapnia w diecie powoduje nadmierne jego magazynowanie w kościach długich, a w efekcie wzrost aktywności osteoblastów i fibroblastów (komórek produkujących włókna kolagenowe) wraz ze spadkiem aktywności osteoklastów (komórek usuwających kość z miejsc, gdzie nie jest potrzebna). Opóźnienie w przebudowie kości przy niedostatku aktywności osteoklastów jest przyczyną stanu, w którym otwory przez które naczynia krwionośne wnikają do wnetrza jam szpikowych kości (otwory troficzne) są zbyt małe. Ciasnota tych otworów nie pozwala, aby naczynia mogły odżywić szybko rosnącą kość szczenięcia. Powstające zaburzenie krążenia powoduje obrzęk w jamie szpikowej i związany z tym ból. Za przyczynę enostozy u owczarków niemieckich, u których nie stosowano nadmiernych ilości wapnia w diecie, uznaje się czynniki genetyczne.
Młodzieńcze zapalenie kości występuje najczęściej u psów w wieku 6-12 miesięcy, chociaż bywa rozpoznawane też w wieku 2, a sporadycznie nawet 5 lat. Właściciele psów z enostozą skarża się często, że ich zwierzęta kuleją raz na tę, a za 1-2 dni na inną kończynę.W czasie badania lekarz znajduje wyraźną bolesność trzonów kości. W badaniu rentgenowskim obserwuje się miejsca o zwiększonym wysyceniu cienia kości w rzucie jamy szpikowej kości długich lub ich przynasadach. Objawy enostozy najczęściej występują w kości ramiennej.
Podstawę leczenia stanowi analiza i ewentualna korekta diety w przypadku nadmiernej podaży wapnia. Oprócz tego mają zastosowanie: ograniczenie ruchu i niesteroidowe leki przeciwzapalne. Zaostrzenie objawów klinicznych może powracać, ale po pewnym czasie (potrzebnym do poszerzenia otworów troficznych) kulawizna wycofuje się bezpowrotnie.Bardzo istotna przy stwierdzeniu enostozy jest zatem diagnostyka różnicowa (wykluczenie innych przyczyn kulawizny – osteochondrozy, dysplazji stawów biodrowych czy łokciowych łokciowych itd. mogących wymagać leczenia operacyjnego w wieku szczenięcym). Sama enostoza minie bowiem na pewno, ból i kulawizna ustapi; pod warunkiem, że enostoza była faktycznie jej jedyną przyczyną!